Μυτιλήνη (Mytilenepress) : Προβλήματα BRICS λύσεις BRI
Ενώ τα πέντε κορυφαία κράτη BRICS έχουν τις γεωπολιτικές τους διαφορές, βρίσκουν τεράστια κοινά εδάφη στο γεωοικονομικό μέτωπο, καθώς οι όγκοι του εμπορίου αυξάνονται και οι εμπορικοί δρόμοι πολλαπλασιάζονται.
Έρευνα-Επιμέλεια Άγγελος-Ευάγγελος Φ. Γιαννόπουλος Γεωστρατηγικός και Γεωπολιτικός αναλυτής και αρχισυντάκτης στο εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό Mytilenepress. “Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες”. Η φράση έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα έργα του Γάλλου φιλόσοφου Βολταίρου και εκφράζει απόλυτα τους συντάκτες του ηλεκτρονικού περιοδικού Mytilenepress. Στο Mytilenepress δημοσιεύονται όλες οι απόψεις. Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την έγκριση του Μpress.
Καθώς πλησιάζουν την πιο σημαντική σύνοδο κορυφής στην ιστορία τους, η οποία θα διεξαχθεί από τις 22 έως τις 24 Αυγούστου στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής, οι BRICS πρέπει να σέβονται ορισμένες θεμελιώδεις αρχές.
Οι τρεις κύριες πλατφόρμες για τη συνεργασία των BRICS είναι η πολιτική και η ασφάλεια, τα οικονομικά και η οικονομία και ο πολιτισμός. Η ιδέα ότι ένα νέο αποθεματικό νόμισμα BRICS θα ανακοινωθεί στη σύνοδο κορυφής της Νότιας Αφρικής είναι επομένως παραπλανητική.
Αυτό που βρίσκεται στα σκαριά, όπως επιβεβαιώνεται από τους Sherpas των BRICS, είναι το R5: ένα νέο κοινό σύστημα πληρωμών. Οι Σέρπα βρίσκονται μόνο στο προκαταρκτικό στάδιο των συζητήσεων για ένα νέο αποθεματικό νόμισμα που θα μπορούσε να βασίζεται σε χρυσό ή εμπορεύματα. Συγκριτικά, οι συζητήσεις εντός της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης (EAEU), με επικεφαλής τον Sergey Glazyev, είναι πολύ πιο προχωρημένες.
Η σειρά προτεραιότητας είναι να πάρει το R5 κύλισης. Όλα τα τρέχοντα νομίσματα BRICS ξεκινούν με ένα “R”: ρενμίνμπι (γουάν), ρούβλι, ρεάλ, ρουπία και ραντ. Το R5 θα επιτρέψει στα σημερινά μέλη να αυξήσουν τις συναλλαγές τους μεταξύ τους παρακάμπτοντας το δολάριο ΗΠΑ και μειώνοντας τα αποθέματά τους σε δολάρια. Αυτό είναι μόνο το πρώτο από τα πολλά πρακτικά βήματα στον μακρύ και φιδωτό δρόμο προς την αποδολαριοποίηση.
Η διεύρυνση του ρόλου της Νέας Τράπεζας Ανάπτυξης (NDB) –της τράπεζας BRICS– είναι ακόμη υπό συζήτηση. Η NDB θα μπορούσε, για παράδειγμα, να παρέχει δάνεια σε χρυσό BRICS, καθιστώντας την μια παγκόσμια λογιστική μονάδα στις εμπορικές και χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Οι εξαγωγείς BRICS θα πρέπει στη συνέχεια να πουλήσουν τα προϊόντα τους για χρυσό BRICS, αντί για δολάρια ΗΠΑ, όπως ακριβώς οι εισαγωγείς στη συλλογική Δύση θα πρέπει να είναι έτοιμοι να πληρώσουν σε χρυσό BRICS.
Το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα.
Οι συχνές συζητήσεις με Σέρπα από τη Ρωσία και ανεξάρτητους χρηματοοικονομικούς φορείς από την ΕΕ και τον Περσικό Κόλπο επικεντρώνονται πάντα στο βασικό ζήτημα: τις ανισορροπίες και τους αδύναμους κόμβους εντός των BRICS, οι οποίοι θα τείνουν να πολλαπλασιάζονται σε σειρά με την επικείμενη επέκταση των BRICS+.
Στο πλαίσιο των BRICS, υπάρχουν πολλά σοβαρά ανεπίλυτα ζητήματα μεταξύ Κίνας και Ινδίας, ενώ η Βραζιλία βρίσκεται ανάμεσα σε μια λίστα με αυτοκρατορικές επιταγές και τη φυσική προσπάθεια του Προέδρου Luiz Inacio Lula da Silva να οχυρώσει τον Παγκόσμιο Νότο. Η Αργεντινή αναγκάστηκε από τους συνήθεις ύποπτους να «αναβάλει» την εφαρμογή της BRICS+.
Και μετά υπάρχει ο αδύναμος κρίκος εξ ορισμού: η Νότια Αφρική. Καθηλωμένος μεταξύ ενός βράχου και ενός σκληρού τόπου, ο διοργανωτής της πιο σημαντικής συνόδου κορυφής στην ιστορία των BRICS επέλεξε έναν ταπεινωτικό συμβιβασμό που δεν αξίζει ακριβώς μια ανεξάρτητη δύναμη μεσαίας βαθμίδας από τον παγκόσμιο Νότο.
Η Νότια Αφρική αποφάσισε να μην δεχτεί τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και επέλεξε την παρουσία του υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ – όπως είχε προτείνει αρχικά η Πρετόρια στη Μόσχα. Τα άλλα μέλη των BRICS επικύρωσαν αυτήν την απόφαση.
Ο συμβιβασμός σημαίνει ότι η Ρωσία θα εκπροσωπείται φυσικά από τον Λαβρόφ, ενώ ο Πούτιν θα συμμετέχει στην όλη διαδικασία – και τις επόμενες αποφάσεις – μέσω τηλεδιάσκεψης.
Μετάφραση: Ο Πούτιν δοκίμασε την Πρετόρια και την αποκάλυψε σε ολόκληρο τον Παγκόσμιο Νότο ως έναν εύθραυστο κόμβο στη «ζούγκλα» – στην πραγματικότητα την παγκόσμια πλειοψηφία – που απειλείται εύκολα από τη δυτική συμμορία του «κήπου» και όχι ως πραγματικός ανεξάρτητος ασκητής της εξωτερικής πολιτικής.
Αγία Πετρούπολη-Σαγκάη μέσω της Αρκτικής
Αυτή η νοτιοαφρικανική απόφαση από μόνη της εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το εάν η γεωπολιτική που επιδιώκουν οι BRICS είναι απλώς μια ψευδαίσθηση.
Σε γεωοικονομικό επίπεδο, ωστόσο, ο όμιλος έχει μπει σε ένα εντελώς διαφορετικό παιχνίδι, όπως φαίνεται από τις πολλαπλές διασυνδέσεις των BRICS με την κινεζική Πρωτοβουλία Belt and Road (BRI).
Το κινεζικό εμπόριο με τις χώρες του BRI αυξήθηκε κατά 9,8% το πρώτο εξάμηνο του 2023 – σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Αυτό έρχεται σε έντονη αντίθεση με τη συνολική συρρίκνωση κατά 4,7% στο εμπόριο μεταξύ της Κίνας και της συλλογικής Δύσης: το εμπόριο με την ΕΕ μειώθηκε κατά 4,9% και το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά 14,5%.
Το κινεζικό εμπόριο με τη Ρωσία, παράλληλα με τις εξαγωγές στη Νότια Αφρική και τη Σιγκαπούρη, αυξήθηκε εκθετικά κατά 78%. Για παράδειγμα, στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, ένα κινεζικό φορτηγό έφυγε από την Αγία Πετρούπολη φορτωμένο με λιπάσματα, χημικά και προϊόντα χαρτιού. Θα διασχίσει την Αρκτική και θα φτάσει στη Σαγκάη στις αρχές Αυγούστου.
Ο Zhou Liqun, πρόεδρος του Κινεζικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στη Ρωσία, μπήκε κατευθείαν στο θέμα: αυτή είναι μόνο η αρχή της « συνήθους λειτουργίας της θαλάσσιας διαδρομής φορτίου της Αρκτικής μεταξύ Κίνας και Ρωσίας ». Αυτή είναι η « ασφάλεια των διαδρομών logistics », η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ Ρωσίας και Κίνας.
Ο Αρκτικός Δρόμος του Μεταξιού θα είναι πλέον όλο και πιο στρατηγικός. Οι Κινέζοι μπορούν να το κρατήσουν ανοιχτό τουλάχιστον από τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο κάθε χρόνο. Ως μπόνους, η θέρμανση της Αρκτικής επιτρέπει καλύτερη πρόσβαση σε πόρους πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ένα εμπορικό σήμα “win-win” – δεν είναι περίεργο που από το 2017 η ανάπτυξη του Arctic Silk Road αποτελεί μέρος του BRI.
Όλα τα παραπάνω δείχνουν μια ισχυρή εξέλιξη της κινεζικής εμπορικής βούλησης προς τον Παγκόσμιο Νότο. Το εμπόριο με τους εταίρους της Κίνας BRI αντιπροσωπεύει τώρα το 34,3% του συνολικού παγκόσμιου εμπορίου της Κίνας σε αξία – και αυτό το ποσοστό αυξάνεται.
Από τον Σιδηρόδρομο ΟΑΠ στην περιοχή Greater Bay Area
Στο ρωσικό μέτωπο, όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στον πολυτροπικό Διεθνή Διάδρομο Μεταφορών Βορρά-Νότου (INSTC) μήκους 7.200 χιλιομέτρων, ο οποίος ανησυχεί τη συλλογική Δύση αντικαθιστώντας de facto τη Διώρυγα του Σουέζ. Το INSTC μειώνει το κόστος αποστολής κατά περίπου 50% και εξοικονομεί έως και 20 ημέρες ταξιδιού σε σύγκριση με τη διαδρομή του Σουέζ.
Το εμπόριο INSTC – θαλάσσιο, σιδηροδρομικό και οδικό μεταξύ Ρωσίας, Ιράν, Αζερμπαϊτζάν, Ινδίας και Κεντρικής Ασίας – αναμένεται να τριπλασιαστεί τα επόμενα επτά χρόνια, όπως τόνισε ο Ρώσος υπουργός Μεταφορών Vitaly Saveliev στο πρόσφατο φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης. Η Ρωσία θα επενδύσει περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια δολάρια στην INSTC έως το 2030.
Η αύξηση του εμπορίου μεταξύ Ρωσίας, Ιράν και Ινδίας μέσω του INSTC συνδέεται με κάτι που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν UFO: τον Trans-Afghan Railway.
Ο Trans-Afghan Railway θα αναδυθεί μετά από ένα πολύ σημαντικό γεγονός που συνέβη την περασμένη εβδομάδα, όταν το Πακιστάν, το Ουζμπεκιστάν και το Αφγανιστάν υπέγραψαν κοινό πρωτόκολλο για τη σύνδεση των δικτύων του Ουζμπεκιστάν και του Πακιστάν μέσω του Mazar-i-Sharif και του Logar στο Αφγανιστάν.
Καλώς ήρθατε στον σιδηρόδρομο OAP – που θα μπορούσε να χαιρετιστεί όχι μόνο ως BRI, αλλά και ως έργο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) – του οποίου η Τασκένδη και το Ισλαμαμπάντ είναι πλήρη μέλη, και η Καμπούλ ως παρατηρητής. Θα ήταν ένας απαραίτητος εμπορικός διάδρομος σε συνδυασμό με μια κλασική κινεζική πλατφόρμα «ανταλλαγής μεταξύ ανθρώπων».
Οι Ουζμπέκοι εκτιμούν ότι ο σιδηρόδρομος μήκους 760 χιλιομέτρων θα μειώσει τον χρόνο ταξιδιού κατά πέντε ημέρες και το κόστος κατά τουλάχιστον 40%. Το έργο θα μπορούσε να ολοκληρωθεί έως το 2027.
Ο Trans-Afghan Railway μήκους 573 km έχει ήδη τον οδικό του χάρτη: θα συνδέει τη διασταύρωση της Κεντρικής Ασίας και της Νότιας Ασίας με τα λιμάνια της Αραβικής Θάλασσας.
Όλα αυτά συμβάλλουν στην επέκταση του κινεζικού εμπορίου προς διάφορες κατευθύνσεις. Κάτι που μας φέρνει σε μια συναρπαστική διαρκή συμβίωση μεταξύ της νότιας Κίνας και της δυτικής Ασίας – που συμβολίζεται από την περιοχή του Ευρύτερου Κόλπου .
Καθώς ο Σαουδάραβας διάδοχος πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ξεκινά το εξαιρετικά φιλόδοξο έργο εκσυγχρονισμού του Vision 2030, η περιοχή του Greater Bay χαιρετίζεται από τους Σαουδάραβες ως «το μέλλον της Ασίας».
Όλοι οι επενδυτές από τη Τζέντα έως το Χονγκ Κονγκ γνωρίζουν ότι το Πεκίνο στοχεύει να κάνει την περιοχή του Greater Bay σε κορυφαίο παγκόσμιο τεχνολογικό κόμβο, με επίκεντρο το Shenzhen, με το Χονγκ Κονγκ να λειτουργεί ως ευνοημένος παγκόσμιος οικονομικός κόμβος και το Μακάο ως πολιτιστικός κόμβος.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Greater Bay Area είναι βασικό στοιχείο του BRI. Συνολικά, οι εννέα πόλεις του Γκουανγκντόνγκ, συν το Χονγκ Κονγκ και το Μακάο (πάνω από 80 εκατομμύρια άνθρωποι, το 10% του ΑΕΠ της Κίνας), θα αποτελέσουν μια εκπληκτική πρώτης τάξεως οικονομική δύναμη μέχρι το 2035, ξεπερνώντας κατά πολύ τον Κόλπο του Τόκιο, τη μητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης και την περιοχή του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο.
Με τη Σαουδική Αραβία να στοχεύει να γίνει πλήρες μέλος του BRI και του SCO, το Πεκίνο και το Ριάντ θα ενισχύσουν τη συνεργασία τους στην τεχνολογία, εκτός από την ενέργεια και τις υποδομές.
Όλα τα βλέμματα θα είναι στραμμένα στη Νότια Αφρική τον επόμενο μήνα για να δουν πώς οι BRICS θα προσπαθήσουν να λύσουν τα εσωτερικά τους προβλήματα ενώ θα οργανώσουν την επέκταση προς το BRICS+. Ποιος θα ενταχθεί στον σύλλογο; Σαουδική Αραβία ? Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα; Ιράν; Καζακστάν; Αλγερία? Οι δύο κύριες χώρες των BRICS, η Κίνα και η Ρωσία, συνεχίζουν να επενδύουν σε ένα γεωοικονομικό κίνημα στο οποίο δεκάδες χώρες ετοιμάζονται να ενταχθούν.
πηγή: The Cradle
